විජිතපුර සටන - ( ක්‍රි.පූ. 161 )

   ශ්‍රී ලංකාවේ පැවති විශිෂ්ට හා තීරණාත්මක සංග්‍රාමයක් ලෙස විජිතපුර සටන සැලකිය හැකිය.  එය මෙයට වසර 2 175 කට පමණ පෙර අනුරාධපුරයට ආසන්න විජිතපුර නම් ස්ථානයේදී සිදුවූවකි. අනුරාධපුර රාජානිය යටත් කරගෙන වසර 44 ක් තිස්සේ රජකම් කළ එළාර නම් ද්‍රවිඩ රජුට එරෙහිව, දෙටු ගැමුණූ රජතුමා විසින් කළ යුද්ධයේ වැදගත්ම  අවස්ථාවක් වූයේ විජිතපුර සටනයි. 

දුටුගැමුණු රජතුමා

බෙල්ලන්විල රජ මහා විහාරය

   

ඉතා ඈත ඉතිහාසයකට උරුම කම් කියන බෙල්ලන්විල රජ මහා විහාරය, බස්නාහිර පළාතේ ඉතා ප්‍රසිද්ධ පුණය භූමියකි.  බෙල්ලන්විල පුද බිමේ බෝධි පූජාවක් පැවැත්වීමට බොහෝ දෙනා කැමතිය. එහි ඇති බෝධිය, අනුරාධපුර ජය හ්‍රී මහා බෝධියෙන් පැන නැගුණු දෙතිස් මහා බෝධීන් ගෙන් එකකි. මේ නිසා මහත් ඵල ආනිශංස පවතින බවටද, මහා හාස්කම් ඇති බවටද බෞද්ධයෝ විශ්වාස කරති. දිනපතාම මෙහි ඇදී එන උපාසක උපාසිකාවන් දහස් ගණනකි. සති අන්ත හා නිවාඩු දිනවල මෙන්ම බෝධි පූජා පැවැත්වීම සඳහා විශේෂයෙන් බදාදා සෙනසුරාදා පැමිණෙන පිරිස අති විශාලය. පසලොස්වක පෝය දිනට පෙර එළඹෙන ආසන්නතම බදාදා හෝ සෙනසුරාදා දවසේ බෝධි පූජාවක් පැවැත්වීම අරමුණු කොට ගෙන, අලුයම හිරු නැගීමට පෙර සිටම ජනතාව බෙල්ලන්විලට ඇදී එති. එය අද බෙල්ලන්විලට ආවේණික පූජාවක් බවට පත්වී තිබේ. ෴

  

වැව් බැඳි රටේ ක්ෂේම භුමිය - රිටිගල

අපේ රටේ ලිඛිත ඉතිහාසයටත් වඩා පැරණී ඉතිහාසයක් හා ඓතිහාසික නටබුන් වලින් ගහන, විශාල ප්‍රදේශයක් පුරා පැතිරී ගිය පරිසර කලාපයක් වන රිටිගල, ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධ ජනතාවගේ උරුමයකි. මෙම ප්‍රදේශය අද වඩාත් ආකර්ශනයට ලක්වන්නේ රිටිගල ආරන්‍ය සේනාසනය නිසාය. නමුත් එය ඈත අතීතයත් සමග බැඳී පවතින අතර, ජීව විද්‍යාත්මක, උද්භිද විද්‍යාත්මක, භූවිද්‍යාත්මක, ඓතිහාසික, ආගමික, පුරාවිද්‍යාත්මක හා සෞන්දර්යාත්මක වශයෙන් අනූනය.

ඈතින් පෙනෙන රිටිගල කඳු